De Twintigste Eeuw

Klik en ga naar het begin van de twintigste eeuw:

Of ga terug naar het begin:

 

HET JAAR 1911

Kantoor hoogheemraadschap Mark en Dintel.
Kantoor hoogheemraadschap Mark en Dintel.
  • Het is volgens burgemeester Mastboom een janboel bij de brandweer. Hij bepleit wederom de aanschaf van een motorbrandspuit. 
  • Heemraadschap Mark en Dintel betrekt op 25 september een nieuw kantoor aan de Dorpsstraat voor 11048 gulden gebouwd door aannemer C. Bus. Kort ervoor is een publiek telefoonstation in het heemraadhuis op Dintelsas in werking gekomen. Telefonie is in opkomst.
  • De zeer droge zomer zorgt voor een onbevaarbare Vliet. Het stadsbestuur Roosendaal brengt een plan uit voor een verbindingskanaal tussen Vliet en Mark, maar het heemraadschap ziet dat niet zitten. 
  • Onder fel protest van de parochianen wordt de populaire kapelaan Albericus van de Kerkhoven terug naar Bornem gestuurd. Petrus van den Elzen (kloosternaam Clemens, geboren Gassel) wordt de nieuwe kapelaan van Gastel. 
  • De bisschop van Breda vraagt de parochies Gastel, Dongen, Ginneken en Ulvenhout het feest van Sint Laurens niet langer als ‘zondag’ te vieren. 
  • Kerkbestuur Stampersgat besluit tot oprichting van een bewaarschool. 
  • Ondanks een anonieme brief dat de secretaris en de ontvanger niet één persoon mogen zijn, mag Nicolaas van Mechelen beide functies blijven uitoefenen. 
  • Zware najaarsstorm op 30 september met een vloed van 3.70 meter boven NAP: boten slaan over de remmingwerken en veel bomen in het Sterrebosch zijn geveld. Hier geen slachtoffers, de storm treft vooral de haven van Bruinisse. 
  • De boerderij op kasteelterrein Wouw wordt gesloopt.
  • Meerdere branden op Kuivezand: boerderij G. van Zundert, van G. Maatjens en drie arbeiderswoningen.
  • Saint Louis krijgt een Juvenaat voor jongens die broeder willen worden.
  • Geboren Gastelaar Vader Wolfranus wordt algemeen overste van Saint Louis.
  • Het houden van een hondenkar wordt vergunningplichtig.
  • De Bond Heemschut wordt opgericht.
  • Hein van der Burg bouwt als eerste Nederlander een vliegtuig naar eigen ontwerp. Anthony Fokker vliegt in zijn spin om de Bavokerk van Haarlem.
  • In Brasschaat start het Belgisch leger een eigen vliegschool.
  • De Titanic, het grootste schip ter wereld wordt te water gelaten.
  • De Noorse ontdekkingsreiziger Roald Amundsen bereikt de zuidpool.

 

HET JAAR 1910

De Henri, aangekocht door het heemraadschap en vernoemd naar de zoon van de burgemeester.
De Henri, aangekocht door het heemraadschap en vernoemd naar de zoon van de burgemeester.
  • Het gemeentebestuur constateert verbitterd dat bij een brand veel Gastelaren toekijken, zonder een hand uit te steken. Overwogen wordt een motorbrandspuit aan te schaffen. 
  • Van de vele vee- en paardenmarkten van weleer zijn er dit jaar nog maar vier overgebleven. 
  • De heer Droog begint een wasserij. Hij neemt het niet zo nauw met de kinderarbeid: vijf meisjes (12-16 jaar) werken er 10 uur per dag. 
  • Timmerman J. van Domburg richt een rolluikenfabriek op in de Dorpsstraat. 
  • Cornelis Dam – alias De Foeper – koopt van het bierbrouwersgeslacht Mastboom De Drie Snoeken. Floor van der Vaart gaat na 34 jaar met pensioen als waterbouwkundige van Mark & Dintel. Henricus van Mechelen is de nieuwe secretaris van het waterschap.
  • De raad stelt geld beschikbaar voor de oprichting van een tekenschool in de Steenstraat.
  • Het heemraadschap neemt de nieuwe motorboot ‘Henri’ in Rotterdam in ontvangst. Ze is vernoemd naar de 3-jarige zoon van burgemeester Mastboom.
  • Smid C. de Ronden, schilder J. Knaap en kleermaker P. Luijten zingen 50 jaar bij het kerkkoor. 
  • Mgr. Meeuwissen dient wegens aanhoudende ziekte bij paus Pius X zijn ontslag in als bisschop van Suriname en keert terug naar Amsterdam. 
  • De processie naar Brielle met tram telt 62 vrouwelijke parochianen.
  • In de kerk wordt het Bernardusaltaar ingezegend. De kerk krijgt ramen met Bernardus afgebeeld.
  • Leeftijd voor de eerste communie wordt verlaagd van 12 naar 7 jaar.
  • J. Knapen, P. Luyten en C. den Ronden vieren hun gouden jubileum bij zangkoor St. Cecilia.
  • Een kapotte schoorsteen zorgt voor brand bij koperslagerij F. van Aalst.
  • De 28-jarige J.C.H. valt met zak graan van de trap op de plavuizenvloer en is op slag dood.
  • Mej. B. trapt in een speld en krijgt koudvuur, waarbij ze overlijdt.
  • De bekende liedjeszanger Otto verlaat dronken het café en wordt aangereden.
  • Gedoe over een smaadschrift tegen pastoor Damen dat rond een uitvoering van de Katholieke Volksbond verspreid wordt. Men speelt het stuk ‘De Pauselijke zoeaaf’.
  • Komiek Abraham de Winter komt op de winteravond van Gastels Fanfare.
  • Het nieuwe muziekgenootschap Inter Nos treedt op in de Harmoniezaal.
  • Melkleveranciers willen hogere prijs bij Vacca. Directeur Kramer belooft 6 cent per liter.
  • In de raad wordt geklaagd over een lening bestemd voor de Stampersgatse school, maar uitgegeven aan een stoep op de Stoof.
  • Fabriekschef Franken wordt directeur van suikerfabriek De Mark.
  • Aan het eind van de campagne is 90 miljoen kilo bieten verwerkt op de Gastelse suikerfabriek.
  • De Heldenbroeders winnen de prijsverschieten bij handboogclub Eendracht Maakt Macht. Bij de kermisverschieting van de Batavieren wint Broederlijke Liefde. Op de kermis is vooral de cinema van Wegkamp erg in trek.
  • Het echtpaar Jongenelen viert 60e trouwdag.
  • In Zevenbergen wordt de latere kinderboekenschrijver Piet Broos geboren.
  • Jan van der Waals ontvangt de Nobelprijs voor natuurkunde.
  • Op vliegkamp Ede vliegt Jan Hilgers als eerste Nederlander boven ons land.
  • Een maand later verongelukt Clement van Maasdijk met zijn vliegtuig bij Schaarsbergen, eerste Nederlands vliegtuigslachtoffer.
  • George V wordt koning van Engeland.
  • Verpleegkundige Florence Nightingale, Rode Kruisoprichter Henri Dunant en de schrijvers Mark Twain en Lev Tolstoj overlijden.

 

HET JAAR 1909

Heerma van Voss in het eerste vliegtuig dat een vlucht boven Nederland maakt.
Heerma van Voss in het eerste vliegtuig dat een vlucht boven Nederland maakt.
  • Lokale boeren en de Vacca tekenen in café Van Mechelen contracten voor de melklevering van 200 koeien. De Societé Anonyme du Lait Vacca uit Antwerpen bouwt vervolgens op grond van weduwe Van den Bosch in Steenstraat een zuivelfabriek, waarvoor bij Gastelsveer een stoomketel van 16 ton arriveert. De bouw geschiedt door Bus, Van Domburg en Kepers. Er werken meteen 24 mensen, directeur is dhr. De Rooy. 
  • Gastel houdt op 13 mei Oranjefeesten ter viering van de geboorte van prinses Juliana op 30 april. 
  • De geboren Gastelaar Godefridus Indewey wordt tot priester gewijd. 
  • De zondagsrust waar Jan Frederik Vlekke zo voor wedijverde wordt door zijn opvolgers, de suikerdirecteuren A. Goossens en J. Roerich, nauwelijks gerespecteerd. Pastoor Wagemakers klaagt er bij de vicaris over. 
  • Intussen is zoon Petrus Vlekke directeur geworden van de Coöperatieve suikerfabriek op Dinteloords grondgebied, op 13 oktober komt de fabriek in werking. 
  • De processies vanuit Stampersgat naar Brielle (Martelaren van Gorcum) worden steeds populairder.
  • Het drinkwater in Stampersgat is zeer slecht. Advies is: water halen bij suikerfabriek met goede waterputten. 
  • Orgelbouwer Jos Stevens uit Duffel voltooit het kerkorgel. 
  • De Sint Elisabeths-vereniging wordt opgericht met pastoor Damen als grote promotor en mevrouw Mastboom-Paternostre als presidente. 
  • Gastel telt al drie fietsclubs: Nooit Gedacht, Helpt Elkander en Wielen Willen Wij. De eerste voetbalclub heet Emma. 
  • De geboren Gastelaar Sybrand Heerma van Voss laat op de Klappenbergse Heide het eerste vliegtuig met piloot de Franse graaf de Lambert boven Nederlands grondgebied opstijgen. Een vlucht van zes minuten, lang uitgesteld door het slechte weer. 
  • De latere militair Marinus den Ouden wordt geboren in huis naast Harmoniezaal. 
  • Ongeval bij wisselplaats tramlijn aan Oudendijk, waarbij beentje van A.A. (13) wordt verpletterd. 
  • Zeeuwse bietenboeren bezoeken per tram fabriek De Dinteloord.
  • Blikseminslag bij kleermaker C. van Gils op Stoof. Niets te redden.
  • Boeerderij J.B. brandt af: 2 koeien en 3 varkens komen om.
  • Opnieuw zou Klaveren Vrouwke toeslaan: een dubbele moord met brandstichting, nu in Rijsbergen.
  • Op 2 januari is de eerste Elfstedentocht, winnaar is Minne Hoekstra.
  • De Fransman Louis Blériot vliegt als eerste over Het Kanaal.
  • In Nijmegen wordt de eerste Vierdaagse gehouden.
  • In Breda wordt Dries van Kuijk, latere manager van Elvis Presley geboren.


HET JAAR 1908

Bisschop Meeuwissen.
Bisschop Meeuwissen.
  • In de nacht van 15 op 16 april wordt Cornelis Aarts in Gastel overvallen door Geert Schrauwen alias Klaveren Vrouwke, waarbij deze zijn geweer leegschiet en Aarts blijvend verminkt raakt. Bij gebrek aan bewijs wordt Schrauwen later vrijgesproken.
  • Bisschop Jacobus Meeuwissen kan moeilijk wennen aan de Surinaamse tropen en keert enige tijd terug naar Nederland.
  • Bij de eindafrekening van de nieuwe Laurentiuskerk blijken de totale kosten 176.249 gulden. De parochie weet de schuld probleemloos af te lossen, mede dankzij flinke legaten. 
  • Dominee Cornelis Brunt verruilt de Gastelse gemeente voor die van Oudenbosch. Bernard Roskott volgt hem in Gastel op. 
  • De nieuwe Coöperatieve suikerfabriek Dinteloord wordt opgericht. 
  • De Sint Antoine krijgt als eerste fabriek in Nederland een mammouthpomp. 
  • De bouw van het nieuw seminarie Bovendonk is voltooid. 
  • De provincie tikt gemeente op de vingers vanwege aanhoudende lage salarissen voor onderwijzers. Schippers mogen voortaan met stoom op Mark en Vliet varen. De jaagpaden worden overbodig. 
  • Het huis van J. de Jong brandt geheel af.
  • Brand in magazijn suikerfabriek en in stoomhoutzagerij/sigarenkistenfabriek H. van Mechelen. Niets te redden en door hoge premie is niets verzekerd.
  • Dienstbode C.R. is aangehouden op verdenking van brandstichting bij H. Ossenblok op de Langenberg.
  • Robert Baden Powell begint met Scouting for Boys.
  • In Londen zijn de vierde Olympische Spelen.
  • Oprichting voetbalclub Feyenoord in Rotterdam.
  • Eerste dodelijk vliegtuigongeluk boven Virginia, waar een Wright Flyer neerstort.

Zeesluis Terneuzen gaat open voor scheepvaart.

 

HET JAAR 1907

De kerkwijding.
De kerkwijding.
  • Op 14 mei wordt de nieuwe neogotische Laurentiuskerk plechtig ingewijd door geboren Gastelaar mgr. Jacobus Meeuwissen. De bisschop komt met de tram naar Gastel. Hij is eerder dat jaar in Amsterdam gewijd tot titulair bisschop van Prusa en Apostolisch Vicaris van Suriname. Hij krijgt van aartsbisschop Van de Wetering de Bisschoppelijke Congregatie. 
  • Op 14 juni vertrekt monseigneur naar Suriname. De krant De Surinamer wijdt op 4 juli de hele voorpagina aan zijn komst, waarbij ook het wapenschild van Gastel mee gedragen wordt. 
  • In de kerk is het hoofdaltaar gemaakt door Brom Utrecht, de ramen door atelier Nicolas Roermond, de andere altaren door J. Custers Stratum en de vier pilaren van Noors graniet komen uit Beieren. De wapens in de vloer zijn geschonken door mgr. Leijten en de Bernardusabdij. Het orgel komt weer in toren terug echter zonder het barokke voorfront. Het gebouw is sober en geïnspireerd op Cuypers Hippolytuskerk te Delft. Adriana Akkermans schenkt een kostbare monstrans. Het feestmaal voor de gasten bestaat die dag uit 16 gangen. 
  • Eind juli is de noodkerk weer afgebroken, een deel van het hout is gebruikt voor uitbreiding van de school. Door een rukwind is in februari het dak los gekomen.
  • Van der Vaart gaat van roomboter via sigarenkistjes over op een zuivelfabriek in de Steenstraat. Suikerfabriek Sint Antoine krijgt een scheepshelling op de Mark. 
  • Een wetsvoorstel maakt een einde aan de tienden, voortaan geen tiendrechten meer.
  • Frans Akkermans tekent de Gastelse kaart uit 1565 na.
  • De erven Horians verkopen het Oude Schippershuis in Stampersgat aan Guust Meyers.
  • Er komt een nieuwe halteplaats voor de tram bij Café Van Ham op Langenberg.
  • G. van Kalmthout raakt zwaar gewond na aanrijding met bietentram.
  • Het zestigjarig huwelijk van Henricus Luyten en Dirkje Kavelaars. Dirkje (90) is eerder 10 jaar gehuwd geweest.
  • De hoge kindersterfte in Gastel is het gevolg van drinken van koeienmelk.
  • De paarden- en beestenmarkt is op 12 november.
  • Aantal inwoners: 4944.
  • Nieuw treinstation Roosendaal geopend.
  • Scheepsramp met de SS Berlin voor de kust van Hoek van Holland: 128 slachtoffers onder wie autofabrikant Hendrik-Jan Spijker.
  • Voor het eerst speelt Nederlands elftal in oranje tenues. Het team verliest wel met 2-12 van Engeland.
  • Emigratie van 1 miljoen Europeanen naar Amerika.
  • In Frankrijk vliegt Paul Cornu met de eerst helikopter in de lucht.

Keizser Wilhelm II belooft koningin Wilhelmina bij zijn bezoek aan Amsterdam dat bij een eventuele Europese oorlog de Duitse troepen de Nederlandse neutraliteit respecteren.

 

HET JAAR 1906

Eerste steenlegging nieuwe kerk.
Eerste steenlegging nieuwe kerk.
  • Tramlijn tussen Roosendaal over Stampersgat (de peejenlijn) met een brug over de Mark naar Willemstad komt 15 december in gebruik. Gastel vormt een tramwegknooppunt met een nieuw wisselpunt aan de Oudendijk, genaamd (in) de Hel. 
  • Op 23 oktober is de eerste telefoonaansluiting in Gastel tot stand gebracht. 
  • Het kerkbestuur is ontevreden dat de noodkerk zo slordig in elkaar ‘gelapt’ is: messingen ontbreken op veel planken, waardoor het ijskoud is in de winter en bij regen lek als een mandje. 
  • Bus en Van Domburg zijn verbolgen dat ze niet gevraagd zijn voor de bouw van de nieuwe kerk. In het voorjaar beginnen 40 metselaars aan bouw nieuwe kerk, de eerste steenlegging is op 6 mei met oorkondes over de geschiedenis ingemetseld in de triomfboog. De paus wijdt de door Amadeus de Bie geschonken steen in. 
  • Stampersgat vraagt en krijgt een eigen veldwachter: Piet Brugmans. 
  • Het hoofd van de openbare school E. Bouwens wordt geridderd. 
  • Theophile Nijman wordt op de Meir geboren, zoon van een zadelmaker. 
  • Oudenbosch krijgt een eigen ‘Oudenbossche Courant’. 
  • De ontluistering van Het Hof begint met het beheer door de Roosendaalse bankier Vincent van Gilse. De Gastelse koopman J. Hack koopt een gedeelte van De Wildert bij Bosschenhoofd. 
  • Een stormvloed treft Zeeland en Vlaanderen overdag: weinig slachtoffers. 
  • Handboogschutterij Recht Door Zee is opgericht. 
  • Oud-veldwachter Jan van de Luijtgaarden overlijdt in Roosendaal. De huidige veldwachter Marinus van Hooijdonk jaagt in de Beaumontpolder op een groepje stropers, waarvan ene Sonneville hem tot staan dwingt met een schot in z’n benen. Het blijkt een Franse oud-mijnwerker te zijn, die bij de mijnramp in Courrières eerder dit jaar aan de dood ontsnapt. 1099 mijnwerkers overleven die ramp niet. 
  • Waalsteenfabriek De Nieuwe Marksteen gaat failliet. 
  • Schutterij Eendracht Maakt Macht houdt bij het 75-jarig bestaan een nationaal concours. 
  • Adrianus de Rijer steekt suikerpee van 1.10 meter.
  • Gastel telt 4845 inwoners.
  • De Nederlandse marine neemt een eerste onderzeeboot in gebruik.
  • Louis Couperus schrijft ‘Van oude menschen, de dingen, die voorbijgaan’.
  • Nederlands Verbond voor Vakverenigingen wordt opgericht.
  • De Stelling van Antwerpen met 21 forten en 12 schansen wordt aangelegd.

Athene houdt Tussenspelen met voor het eerst een landenparade.

 

HET JAAR 1905

Sloop van de oude Spaensche kerk.
Sloop van de oude Spaensche kerk.
  • C.J. van Swaay van TH Delft komt ongevraagd met rijksbouwmeester Mulder naar Gastel. Zij presenteren een plan om van 442 zitplaatsen naar 810 te gaan in een nieuwe kerk met behoud van de toren. Pierre Cuypers komt met een tegenplan, maar dat valt te duur uit. 
  • Op 5 april valt het besluit: Van Swaay krijgt de opdracht en denkt zelfs aan 1600 zitplaatsen. De oude Laurentiuskerk wordt voor 1100 gulden gesloopt door C. Bus. J. Hack en J. van Domburg. Oude stenen opgekocht door Gastelaren voor hun huizen. Bij de afbraak vanaf 3 juli worden fundamenten gevonden van een nog oudere, kleinere kerk precies in het midden van het gebouw. 
  • Frans Akkermans stelt dat het een eenbeukig kerkje in Romaanse stijl uit bouwperiode 1100-1125 betreft. Een kruis zou er in 1138 op geplaatst zijn. Akkermans ontdekt ook grafzerken van: Van Hesselt (1640), Cornelis Molenaer en Cornelys Claessen Henderickx (1619).
  • Orgelfront verdwijnt geruisloos. Spaensche Cruijs gaat naar zolder pastorie. Prompt stappen burgemeester Mastboom en gemeentesecretaris Van Mechelen uit het kerkbestuur. 
  • Tegelijk is de bouw van de noodkerk voor 4580 gulden aanbesteed door C. Bus en de gebroeders van Domburg. Noodkerk komt naast pastorie in de Veerkensweg, Blankers stelt de grond gratis beschikbaar. Op 15 juni gereed en ingezegend door pastoor Damen. (pag 240). 
  • Op 31 juli is nieuwbouw aanbesteed door architect Van Swaay: laagste inschrijver is N. van Groenendaal uit Hilversum voor 118.000 gulden. Opzichter is C. Lieste. Gedurende de bouw valt een metselaar uit Merkum van de stelling en is dood.
  • Op Stampersgat vertrekt pastoor Van Ginneken en komt Petrus Wagemakers ervoor in de plaats. 
  • Vanuit de fabrieksvereniging wordt dorpsfanfare St. Cecilia opgericht en ook handboogschutterij Vrede Onder Ons komt tot stand.
  • Nicolaas van Mechelen neemt ontslag als boekhouder burgerlijk armbestuur. 
  • Directeur telegraafkantoor en brievengaarder J. Springvloed wordt eervol ontslag verleend. H. Jansen volgt hem op.
  • Dokter Alfons Jansen overlijdt op slechts 36-jarige leeftijd.
  • Kerkbestuur Stampersgat vraagt Mark-oever tussen kerkhof en laaddam Govert Bus op 1 lijn te brengen; heemraadschap akkoord mits grootste schepen kunnen blijven zwaaien. 
  • De Nederlands Hervormde begraafplaats aan de Oude Steenstraat komt tot stand. 
  • Gastel telt 4777 inwoners. 
  • Jan Meijers volgt meester Braun – ontslag aangevraagd – op als hoofd school Stampersgat.
  • Korte werkstaking suikerfabriek voor meer loon.
  • Dronken werklui op weg naar Duitsland houden huis in Gastel: steken schuur in brand, schaap de nek afgesneden en arbeidersvrouw aangerand. In Venlo worden ze aangehouden. Ook op de kermis is het weer raak: veldwachter Baart krijgt snijwonden aan z’n hoofd.
  • Zes jaar cel voor Petrus Akkermans wegens brandstichting bij Jansen en poging tot doodslag op koopman Dictus.
  • Blikseminslag bij A. Jansen op Stoof: hofstede verwoest, vee verloren.
  • Breda herdenkt 500 jaar Oranjestad: Wilhelmina bezoekt Begijnhof.
  • Hevig onweer waardoor huis Arn. Jansen op Meir in brand vliegt.
  • Kweekschool Saint Jean Baptist de la Salle voor broeders en leken gesticht in Oudenbosch.

 

HET JAAR 1904

Brug over de Mark bij Stampersgat.
Brug over de Mark bij Stampersgat.
  • De Gastelse RK Volksbond voor werklieden wordt opgericht. 
  • Gemeentesecretaris Nicolaas van Mechelen vraagt raad verlof om in zijn huis aan de Markt een café te beginnen.
  • Voormalig pastoor Tezelinus (Rumoldus) van Aalst overlijdt op 30 juni.
  • De nieuwe dominee is Cornelis Brunt. 
  • De rivierverbetering en -verbreding van Mark en Dintel wordt niet langer door Florentius van der Vaart maar door J. Burgers uit Stampersgat aangepakt.
  • De nieuwe brug over de Mark, aangelegd door het Duitse Sieger Lothinger Werke komt gereed: bietentrams kunnen nu oversteken. 
  • Op 22 november overlijdt na 27 dienstjaren de vierde sasmeester Jac Bennebroek uit Gastel. Zijn opvolger is Cees Aarsen.
  • Jos Vissenberg krijgt geen vergunning voor een bierhuis, Van Wezel wel voor Het Jagertje.
  • In de herberg aan de Gastelschen Weg steekt messensnijder P.K. de broers V. in de rug. Later is er nog een steekpartij in herberg aan Oudenbosscheweg, waar J. vd H. zwaar gewond raakt.
  • Er is regelmatig bietendiefstal van de bietentram tussen Oudenbosch en Gastel.
  • Na de dood van Vlekke worden op de St. Antoine de weduwenkas, pensioen- en ziekenfonds opgeheven, later draait de directeur het terug. De nieuwe directeur op de Gastelsche fabriek wordt Bergenaar J. Roerich.
  • Cornelio Jacobs, een oomzegger van Jacobus Meeuwissen, wordt tot priester gewijd.
  • Een schaatsende jongen zakt op de Mark bij boerderij Akkermans door het ijs en verdrinkt.
  • Oudste Gastelaar Cornelis Wils overlijdt op 93-jarige leeftijd.
  • Gastelaar G. van Z. werkend aan de Hembrug bij Zaandam is in het water gevallen en verdronken.
  • Turfschipper Adriaan van Bergen wordt door toedoen van Sybrand Heerma van Voss in Leur geëerd met een standbeeld. 
  • Hoevenaar Cornelis Mees koopt een boerderij aan de Strijpdreef.
  • De grote hofstede van Van de Kar wordt door brand totaal vernield: een paard gaat dood.
  • Gastel telt 2425 mannen en 2355 vrouwen.
  • De familie van Loon vernoemt in Roosendaal hun tuin/park naar hun enige zoon Emile.
  • In de haven van Moerdijk zinkt een houten aak: vijf mensen verdrinken.
  • In Willemstad wordt de latere politicus Jaap Burger geboren.
  • In Teteringen komt de latere omroeper Guus Weitzel ter wereld.
  • Tourwinnaar Maurice Garin wordt gediskwalificeerd; hij zou stukken per trein hebben afgelegd.
  • Thomas Edison vindt de elektrische auto uit.
  • Begin Russisch-Japanse oorlog.

 

HET JAAR 1903

Jan Frederik Vlekke.
Jan Frederik Vlekke.
  • Suikerdirecteur Jan Frederik Vlekke overlijdt plotsklaps op 10 mei aan hevige beroerte, slechts 54 jaar oud. Hij laat uit twee huwelijken tien kinderen achter. Pastoor Van Ginneken schrijft: ,Wat een verlies voor zijn talrijk gezin, onze jeugdige parochie en de katholieke zaak.’ Vlekke voert dat jaar nog wel een ziekenfondsregeling in. Hij bereidde de eerste katholiekendag voor, maar maakt ze niet meer mee. Bij zijn uitvaart spreken dr. Ariens, dr. Brom en burgemeester Mastboom. Eerder dit jaar sterft Vlekkes vriend en Kamerlid Herman Schaepman.
  • Suikerfabriek Sint Antoine investeert 80.000 gulden voor uitbreiding. Antoon Mastboom wordt waarnemend directeur.
  • Met de dood van mulder Petrus Smoor, neemt zoon Adrianus de molen over. Broer Antoon Smoor debuteert onder het pseu-doniem Herman van Zuyle als dichter. Zijn poëzie verschijnt in ‘Van Onze Tijd’ en zal inzet worden van een pennenstrijd tussen een oude en jonge generatie dichters. Burgemeester Antoon Mastboom wordt de nieuwe dijkgraaf van Mark en Dintel. 
  • Dominee Johannes Krauwel vertrekt naar ’s Gravenmoer. 
  • In Stampersgat wordt naast de noodkerk een pastorie gebouwd voor de eerste pastoor Jacobus van Ginneken.
  • De klapbrug over de Dintel bij Stampersgat wordt afgebroken.
  • Afdeling van de Hanze opgericht met Adrianus Smoor als voorzitter. 
  • Eigenaar mr. Aloysius van Gilse staat de Kapelberg af aan parochiepastoor C. Luyckx. De kapel is dan al een populaire bedevaartsplaats in de meimaand. 
  • Met 68.000 gulden van het Rijk wordt te Stampersgat een draaibrug aangelegd.
  • Bij Gastelsveer wordt vanwege vele ontsporingen de tramwissel 75 meter verlegd.
  • Dr. Dautzenberg richt een Brabantse afdeling van de Jagersvereniging op, een bond om het stropen tegen te gaan.
  • Door het zinken van een bietenschip in de Zevenbergen is varensgezel J. van Nispen (18) uit Oud Gastel verdronken.
  • De boerderij van weduwe Van Hassel brandt geheel af.
  • In Bergen op Zoom wordt Willem Asselbergs (later Anton van Duinkerken) geboren.
  • In Zundert wordt later wielrenner Janus Braspennincx geboren.
  • Schrijver Nicolaas Beets overlijdt.
  • In het hele land zijn spoorwegstakingen over het recht tot oprichting van een vakbond.
  • Koningin Wilhelmina opent in Amsterdam de Koopmansbeurs.
  • Op 1 juli begint de eerste Tour de France.
  • Op 17 december stijgt op het strand van Kitty Hawk de Wright Flyer van de gebroeders Wright op.

 

HET JAAR 1902

Pastoor Joannes Damen.
Pastoor Joannes Damen.
  • Gastels pastoor Tezelinus (Rumoldus) van Aalst (73) gaat met emeritaat. Zijn opvolger is de huidige kapelaan Joannes Damen, geboren Zevenbergenaar. Hij wordt later de grote bouwpastoor genoemd en komt bij zijn installatie al met het plan om de van zijn voorganger gevonden effecten à 1261 gulden te beleggen.
  • Antonius Smulders wordt tot notaris benoemd.
  • Prelaat Godefridus Indewey wordt geprofest.
  • Boterfabriek De Hoop van Henri van Mechelen met een startkapitaal van 2500 gulden komt in bedrijf.
  • C. Bruijnis uit Princenhage wil in Gastel een acetyleengasfabriek beginnen.
  • Nog maar 3 meisjes gaan naar de openbare scholen, waardoor de school in de Steenstraat te groot geworden is. 
  • Wethouder, dijkgraaf en mulder Petrus Smoor overlijdt op 1 november. Uit zijn huwelijk met Geertruida Potters zijn 8 kinderen geboren waaronder drie priesters. 
  • Roomboterfabrikant Van der Vaart plaatst een stoomketel.
  • De oude brandspuit wordt voor 250 gulden aangepast. Extra pomp is niet nodig. Raadslid Vlekke merkt op dat Gastelse brandweer voor brand in Stampersgat niet hoeft uit te rukken, dat kan de bedrijfsbrandweer van de suikerfabriek wel.
  • Op de Gastelse beetwortelfabriek zijn begin januari 94 miljoen kg. bieten verwerkt; op de Sint Antoine 60 miljoen. Bij de volgende campagne staan elders in het land tien suikerfabrieken stil vanwege de lage suikerprijs.
  • Gerardus Voorbraak koopt Café ten Halve aan de Gastelseweg.
  • Herbergier van Het Tramstation Jan van Helvert overlijdt.
  • Gouden bruiloft Bart Houtepen en Jaans van Steen en ook Hendrik Tak en Johanna Lazeroms zijn een halve eeuw getrouwd.
  • De 72-jarige D.K. komt met zijn been onder de stoomtram en bezwijkt aan zijn verwondingen.
  • Kind van 5 maanden oud door vader L.B. zodanig mishandeld dat ze is overleden. De lijkschouwing door de vader in het Liefdesgesticht trekt een massa volk. De man wacht 12 jaar celstraf. Daags erna gebeurt hetzelfde met een ontaarde vader op een kind van 15 maanden. 
  • In Amsterdam opent de eerste openbare speeltuin.
  • Operazanger Enrico Caruso brengt de eerste grammofoonplaat uit.

 

    HET JAAR 1901

    De eerste zes zusters van Etten.
    De eerste zes zusters van Etten.
    • De eerste zes zusters van Etten onder leiding van Philippa Rosing arriveren in Gastel. Zij openen op 28 januari in de Kerkstraat een bijzondere meisjesschool: Sint Bernardus. De school is een ontwerp van Petrus van Genk, uitgevoerd door Petrus Bus. 90 meisjes volgen de lessen. Direct gevolg van de ingevoerde leerplichtwet. Zusters nemen ook de bewaarschool van de zusters Charitas over, die zich geheel aan verpleging gaan wijden. Hierop zitten 112 meisjes en jongens. Bij de opening schrijft pastoor van Aalst een speech, die vanwege ziekte wordt voorgelezen door kapelaan Damen.
    • Juffrouw J. Stenten wordt aangesteld als verloskundige.
    • De gemeente gaat eindelijk overstag voor kleine subsidie aan bewaarschool. 
    • J. de Bie, H. van Mechelen, J. Franken en J. Horsten richten een roomboterfabriek en kunstmesthandel op.
    • Gastel groeit sterk: 4541 inwoners.
    • Kapelaan Johannes de Wit wordt in Oudenbosch kapelaan.
    • De stoomtram ontspoort bij Gastelsveer. Passagiers moeten te voet verder naar Roosendaal.
    • Knokpartij in de tram na een bezoek aan Gastelse kermis: man bewusteloos en met bloedend hoofd naar Kruisland gebracht. Later wordt S. van Steenbergen bij uitstappen tram door een onbekende met mes in de rug gestoken.
    • De legende van de OL Vrouw van Zeven Smarten kapel wordt voor het eerst opgeschreven. Over de drost van Breda, die alle herinneringen aan Mariadevotie wil vernietigen door fundamenten om te ploegen, hij stuurt zijn paarden, maar die weigeren het land op te gaan. Zijn ploeg breekt stuk, zijn paard breekt een been, de drost wordt ziek en kwijnt weg.
    • Een vermeende kindermoord van een 16-jarig meisje dat is bevallen. De bewijslast ontbreekt.
    • Rijpersweg wordt doorgetrokken vanaf de Meir tot aan kruising Oudendijk-Dulderstraat.
    • Op die Rijpersweg is een harddraverij en wielerwedstrijd. De laatste wordt gewonnen door Gastelaar L. Melsen.
    • Gemeente zegt geen behoefte te hebben aan een telefoonkantoor. Stampersgatse suikerfabriek heeft dan al telefoonaansluitingen in gebruik.
    • Op Kuivezand komt de stoomtram in botsing met de bietentram; geen gewonden.
    • Te Stampersgat is een stoomzuivelfabriek opgericht met als directeur C. Mega. 
    • Antonius Mouwen en Cornelis van den Kerkhoven (Albericus) zijn tot kapelaans van Gastel benoemd. 
    • J. Horsten wordt secretaris-penningmeester Heerjansland.
    • Pater J. Mastboom is 60 jaar bij de Congregatie van het Allerheiligste.
    • Jan Frederik Vlekke geeft lezing over drankmisbruik bij Gastelse Paulusvereniging.
    • Stampersgatse sociëteit Vrede onder Ons opgericht en geeft een ‘soiree amusante et musicale’ alleen voor heren.
    • De woningwet wordt van kracht, waardoor gemeenten hun eigen woningpolitiek kunnen voeren.
    • Na een regeerperiode van 64 jaar overlijdt Koningin Victoria van Engeland. Haar opvolger Edward VII reist via Vlissingen naar een Duits kuuroord. De Zeeuwen zingen demonstratief het volkslied van Transvaal.
    • In Limburg worden de Nederlandse Staatsmijnen opgericht.
    • In Valkenburg is het eerste auto ongeluk met dodelijke afloop.
    • Bij de eerste Nobelprijswinnaars is ook Jacobus van ’t Hoff voor scheikunde.

     

    terug naar het begin van de pagina

    •