Het ontstaan van ‘Het Land van Gastel’

In de periode 1997 – 2013 hebben archeologische studies een rapport opgeleverd, het zogenaamde Malta rapport. Uit deze Malta rapportage waarin 477 archeologische rapporten zijn samengebracht zijn bijgevoegde kaarten afkomstig.

Tussen 1500 v.Chr. en 500 v.Chr. (midden-bronstijd tot midden-ijzertijd) zien we veengroei tot in de bovenloop van het beekdalsysteem van de Mark, de Roosendaalsche en Steenbergsche Vliet en ook in de meer oostwaarts gelegen middenloop van de Donge bij Dongen en de Reusel in de Roerdalslenk. Zelfs het zuidwestelijke deel van de gemeente Baarle laat veenvorming bij Castelre zien. Door een lagere zeespiegel en nog weinig ingeklonken veengronden stonden het huidige West Brabant en Zeeland niet onder water.

In de prehistorie en in de Romeinse tijd zijn delen van dit gebied bewoond geweest. Oudheidkundige vondsten wijzen dat uit, overigens ook dat grote transgressies (overstroming van een gebied door stijging van de zeespiegel of daling van het land of beide) van de zee die in de derde eeuw n. Chr. begonnen en na enige op- en neergang in de twaalfde eeuw weer tot rust kwamen tot grote veranderingen in het landschap hebben geleid. Naast de zeespiegelstijging zal ook het nattere klimaat vanaf de ijzertijd hebben bijgedragen aan vernatting, zeker in gebieden waar sprake was van een slecht doorlatende leemlaag in de ondiepe ondergrond (bijvoorbeeld Brabantse Leem).

Westelijk Noord-Brabant ligt, met het aansluitende gebied van de Noorderkempen, op de noordelijke flank van het zeer oude, tijdens het Holoceen gevormde, Massief van Brabant. Daardoor loopt de bodem er in noordelijke richting af, met een daling van ongeveer 1 meter per kilometer. Ergens op die helling daalt de oude bodem onder het zeeniveau. Gastel ligt juist op die plek. Hieruit zou kunnen worden gelezen dat het inderdaad de hoge gronden tussen de waterlopen van Mark en Vliet zijn waaraan Gastel zijn naam ontleent. Het grondgebied van de gemeente ligt immers ingebed tussen de rivieren de Mark en de Vliet. Het is misschien geheel, in elk geval voor een groot deel door en uit deze rivieren gevormd. De naam Gastel is naar alle waarschijnlijkheid afgeleid van “Gestele” wat betekent:

“hoge grond tussen twee waterlopen”.

Lees verder in: De eerste vermelding van de “prochia de Gestele”

terug naar het begin van de pagina

Bronverantwoording